OKUL ÇAĞINDAKİ ÇOCUKLARDA İSHAL:  NEDENLERİ, TEDAVİSİ VE BESLENME ÖNERİLERİ

Çocuklarda ishal, özellikle okul döneminde sık karşılaşılan bir sağlık sorunudur. Bağışıklık sisteminin henüz tam gelişmemiş olması, okulda hijyen koşullarının yetersizliği ve virüslerin hızlı yayılması nedeniyle çocuklar ishale daha yatkındır. Peki, ishal neden olur, ne zaman doktora gidilmeli ve nasıl bir beslenme tedavisi uygulanmalı?

Çocuklarda ishal neden olur? İshal bağırsakhareketlerinin artması ve dışkının sulu veya yumuşak çıkması durumudur.Okul çağındaki çocuklarda en yaygın nedenler; viralenfeksiyonlar (Rotavirüs, Norovirüs, Adenovirüs)bakteriyel enfeksiyonlar (E.coli, Salmonella, Shigella)gıda zehirlenmesi (bozulmuş yiyecekler,hijyenik olmayan besinler) parazitler (Giardia gibi) antibiyotik kullanımı (bağırsak florasını bozabilir) besin alerjileri  veya intoleransları (laktoz intoleransı gibi) stres ve psikolojik faktörler (okul kaygısı tetikleyebilir)

Ne zaman doktora başvurulmalı? Çoğu ishal vakası 3-5 gün içinde kendiliğinden geçer. Ancak şu  durumlarda mutlaka doktora gidilmelidir;24 saatten fazla süren şiddetli ishal,kanlı ve sümüklü dışkı,yüksek ateş (38 0C üzeri), kusma ile birlikte sıvı kaybı belirtileri (ağız kuruluğu , gözlerde çökme, idrar azalması)halsizlik, bilinç bulanıklığı

İshal kaç günde geçer? Viral ishaller; 3-7  gün, bakteriyel ishaller; antibiyotik tedavisiyle 5-7 gün, besin kaynaklı ishaller;1-3 gün içinde geçer.

İshalin en önemli riski dehidrasyon (sıvı kaybı) olduğu için öncelikle kaybedilen su ve elektrolitler yerine konmalıdır. Oral rehidrasyon sıvıları (ORS) kullanılabilir. Bol su içirilmelidir; bitki çayları da verilebilir. Probiyotik desteği (yoğurt, kefir) bağırsak florasını düzenler.Hekim kontrolünde bazı besin takviyeleri alınabilir.

Etkin beslenme tedavisi tedavisinde ne yenmeli,ne yenmemeli?

Pirinç lapası, haşlanmış patates (nişasta bağırsakları yatıştırır) muz,elma püresi (pektin içeriği ishali hafifletir) yoğurt, kefir (probiyotik etkisiyle faydalıdır) haşlanmış tavuk,yağsız et suyu (protein desteği sağlar)tost,kraker (az lifli tahıllar bağırsak hareketlerinin yavaşlatır) ishal durumunda yenilmesini önerdiğimiz besinlerdir.

Süt ve süt ürünleri, yumurta, yağlı ve kızartılmış yiyecekler, şekerli ve gazlı içecekler, baklagiller ve lifli sebzeler bağırsak hareketlerini attırdığı için kaçınılması gereken besinlerdir.

Sonuç olarak okul çağındaki çocuklarda ishal genellikle hafif seyreder  ve doğru beslenmeyle kısa sürede geçer. Ancak uzun süren,ateşli veya kanlı ishal durumunda zaman kaybetmeden  doktora başvurulmalıdır. Unutmayın en iyi tedavi önleyici tedbirlerdir, çocuklarınıza el hijyeni ve sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmak ishal riskini azaltacaktır.

Sağlıkla kalın…