Spil Dağı’nın endemik bitkisi ekonomiye kazandırılamadı: Manisa lalesi logolarda kaldı

Türkler tarafından asıl vatanı Orta Asya'dan Anadolu'ya getirilen ve buradan dünyaya yayılan lale, kentlerin simgesi ve baharın müjdecisi olarak adına festivaller düzenlenen nadir çiçeklerden biri.  Çok sayıdaki türü içinde Manisa’ya özgü endemik bitki olan “Manisa lalesi” de bulunuyor. Tarihte 1500'lü yılların ikinci yarısında, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun İstanbul Büyükelçisi olan bitki bilimci Ogier Ghislain de Busbecq'in gönderdiği lale soğanları, önce Avusturya'nın Viyana şehrine oradan da Hollanda’ya ulaştı. Hollanda'da da kısa sürede popüler hale gelen bu çiçeğin Kanada'nın başkenti Ottawa'ya geçmesiyle, lale tüm dünyada tanınır hale geldi.  Osmanlı'dan giden bugün Hollanda'da binlerce hektar alanda üretim yapılıyor ve her yıl 2 milyar dolardan fazla ihracat geliri elde ediliyor.

MANİSA LALESİNİN KOPARILMASI YASAK

Manisa'ya özgü endemik bir tür olan, Spil Dağı Milli Parkı'nda yetişen 'Manisa lalesi' (tulipa orphanidea), havaların ısınmasıyla birlikte çiçek açıyor. Yılda sadece bir kez açan koruma altındaki Manisa lalesini koparanlara yüksek miktarlarda cezalar uygulanıyor. Genel olarak bu tür ve diğer türlerin üretimi ise Manisa’da yapılmıyor. Elindeki potansiyele kullanamayan kentte, lale sadece logoları ve hediyelik eşyaları süsleyebiliyor. Manisa Büyükşehir, Şehzadeler ve Yunus Emre belediyeleri ile Celal Bayar Üniversitesi'nin amblemlerinde lale motifleri yer alıyor. Lale yine kente özgü Manisa bezini ve hediyelik eşyaları süslüyor. Üretilmeyen lalenin Manisa’ya katkısı görsel anlamda kalırken, diğer ülke ve şehirler bu çiçekten ekonomik anlamda ciddi gelirler elde ediyor. Manisa’da yıllardır lalenin ekonomiye kazandırılması yönünde bir beklenti var ancak bu yönde atılmış bir adım bulunmuyor.

HEM İHRAÇ EDİLİYOR HEM TURİZMDEN KAZANDIRIYOR

Türk lalesi gerek çiçek, gerekse soğan olarak Hollanda lalesinden ayrılıyor. İklim, su ve toprak yapısı bu ülkeye göre daha avantajlı durumda. Türkiye’de lale üretiminin yüzde 90’dan fazlasını sadece Konya karşılıyor. Böyle olmasına karşın Osmanlı’dan gitmesine rağmen Hollanda ile özdeşleşen lale, hem ihraç ediliyor hem de turizme büyük katkı sağlıyor.  Turistler oluşturulan devasa lale bahçelerine dünyanın her yerinden akın ediyor.

Yusuf Böyük