Tarihi İhmalin Faturasını Kim Ödeyecek?

Manisa Ulu Cami'nin batı bölgesinde başlanan Millet Bahçesi inşaatında olduğu gibi, doğusunda başlanan kentsel dönüşüm projesi inşaatından da tarih fışkırdı. Mahalle sakinlerine göre, tarihi eserlerin tespiti ve korunması amacıyla durdurulan iki projede de gerekli ön çalışmalar yapılmadı. Bu durum da devletin ve vatandaşların onlarca milyon lirayı bulan zararına neden oldu.

Efsanelere konu olmuş Spil Dağı'nın eteklerinde kurulan ve nice medeniyete beşiklik yapmasının yanı sıra Osmanlı'ya şehzade yetiştiren merkezlerden biri olan Manisa, tam bir tarih ve kültür kenti. Şehir merkezinin güneyindeki hakim noktaya inşa edilen Ulu Cami'nin çevresinde onlarca tarihi eser ilgisizlik nedeniyle toprak altında kalmış durumda. Kısa süre önce caminin batı bölgesinde Millet Bahçesi inşaatına başlandı. Ancak gerekli ön çalışmalar yapılmadan ve bölgedeki eserler tespit edilmeden başlanan inşaat sürecinde bir çok tarihi yapı zarar gördü. Şikayetler üzerine yetkili isimler bölgeyi inceledi ve tutanak tutup inşaatı durdurdu. Şu anda ise en başta yapılması gereken işler, yani eserlerin tespiti ve korunmasına ilişkin işler yapılıyor. İlgili kurumların görevlerini ihmal etmeleri veya eksik yapmaları nedeniyle devletin zararı büyük. Manisalıların Millet Bahçesi hayali de uzun süre ertelendi.

DEVLETİN VE MİLLETİN ZARARI BÜYÜK

Benzer bir olay Ulu Cami'nin doğu bölgesinde başlayan kentsel dönüşüm projesinde de yaşandı. Yine proje başlamadan önce bölgede yapılması gereken tarihi araştırmalar yapılmadı, eserler tespit edilmedi. Bu haliyle inşaatın başlamasına izin verildi. Şehzadeler Belediyesi'nin TOKİ'ye ihale ettiği inşaatın kazımı sırasında yine bölgeden tarih fışkırdı. Şikayetler üzerine yine ilgili kişiler devreye girdi ve tutunak tutup inşaatı durdurdu. Bölgede yapılacak 605 konutun hak sahibi, projeyi en az 1 yıl erteleyecek bu olay karşısında şaşkın. Yapılan ihmaller nedeniyle kiraya geçen vatandaşlara her ay 2 bin 500 TL destek veren devletin, bir yıllık erteleme durumunda zararı 18 milyon TL. Ortalama kira ücretinin 7 bin 500 TL olduğu Manisa'da, her vatandaşın devlet desteği dışında aylık 5 bin TL kira ödediği düşünüldüğünde hak sahiplerinin yıllık zararı ise 36 milyon TL!

PROJE NORMAL ŞARTLARDA 2025'TE BİTECEKTİ

İmar konusunda büyük sorunlara yaşayan Manisa'da, Şehzadeler Belediyesi geçtiğimiz dönemde önemli bir çalışma başlattı. Kocatepe, Gediz, Bayındırlık, İshak Çelebi ve Dilşikar Mahallelerini içine alan bölgede kentsel dönüşüm projesini devreye soktu. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından, TOKİ ve belediye işbirliği ile hayata geçirilen proje ile 2 bin 300 konutun dönüştürülmesi hedefleniyor. Projenin ilk etabında bölgeye 605 konut ve 54 işyeri yapılacak. İnşaat ihalesinin toplam 767 Milyon 828 bin TL’ye mal olduğu projenin normal şartlarda 2025 yılı içinde tamamlanması bekleniyor.

TARİHİ ESER ÇIKTI, VATANDAŞ ŞİKAYET ETTİ

TOKİ ihalesini kazanan ve gerekli izinleri alan firma, bu yıl itibariyle çalışmalara başladı. Bölgedeki evler yıkılırken, yeni inşaatlar için kazma çalışmaları başladı. Ancak Ulu Cami'ye yakın bölgedek kazılarda, yer aldından çok sayıda tarihi kalıntı çıktı. Bölgedeki bir vatandaş bu durumdan şikayetçi oldu. Bölgeye gelen uzmanlar konuyu tutanak altına aldı ve inşaat durdu. Yeni süreçte bölgede gerekli kazılarak yapılarak tarihi eserlerin ortaya çıkarılması, ardından proje yeniden planlanacak. Bunun ne kadar süreceği tam olarak kestirilemiyor. Bölgedeki hak sahibi vatandaşlar ise bazı kurumların sorumluluklarının gereğini zamanında yerine getirmediği için projenin yarım kaldığını, bu durumun hem devlete hem de kendilerine maddi ve manevi zarar vereceğini vurguluyor.

MUHTAR GÖK: MAHALLE SAKİNLERİ MAĞDUR

İshakçelebi Mahalle Muhtarı Bayram Gök, yeni süreçte Bölge Koruma Kurulu tarafından inşaat alanındaki tarihi eserlerin ortaya çıkarılacağını, projenin erteleneceğini ve bu durumun kendileri için büyük bir mağduriyet anlamına geldiğini söyledi. Tarihi eserlerin zamanında tesbit edilip projenin de o çerçevede hazırlanması gerektiğini anlatan Gök, "Anıtlar Kurulu gelip bakacakmış, ondan sonra izin alınıp alınmayacağı belli olacakmış. Biz hak sahibi vatandaşlar olarak projenin bir an önce yeniden başlamasını istiyoruz. Hepimiz kiradayız; devletimiz aylık 2 bin 500 TL kira desteği veriyor ama kira ücretleri 10 bin TL'yi buldu. Her ay cebinden 6-7 bin TL ödemek zorunda kalan insanlar var" dedi.

HABER MERKEZİ