DELİ DANAYI NE ÇABUK UNUTTUK!

Birkaç yıl önce gazete manşetlerinden korku ile izlediğimiz, hayvandan insana geçebilen bir “ Deli Dana” vardı. Deli dana hastalığını biraz hızını kesince, araya pandemi girince unutur gibi olduk, ama deli dana hala var. İngiltere’de başlayan salgın binlerce can almış, ülkemizde de vakalar görülmüştü.

Deli dana hastalığı nasıl bulaşır ? Deli dana hastalığı, nadir görülen ve hayvandan insana geçen bir beyin iltihabı hastalığıdır. Hasta hayvan eti ya da sakatatlarının yenmesi ile bulaşır. Bir virüs hastalığıdır ancak virüse ait parçacıklar hastalığın ortaya çıkmasına neden olduğundan, etin pişirilmesi virüsün etkisiz olması için yeterli değildir, bu parçalar ısıya dayanıklıdır.

Son yıllarda ailesel kökenli, çok yavaş ilerleyen deli dana vakaları tanımlanmıştır. Ailesel olanların, bulaşıcı bir etken ile mi yoksa bağışıklık sistemindeki bir bozulma sonucu mu ortaya çıktığı hala tam anlamıyla bilinmemektedir. Bu formun kuluçka süresi on yılları bulabilmektedir. Uzun kuluçka süresinin ardından, uyku, iştah bozuklukları, kişilik değişikliklerinin ön planda olduğu ilk evre görülür. Ardından görece genç yaşta hızlı ilerleyen bunama tablosu gelişir.

Deli dana hastalığı belirtileri nelerdir? Temastan kısa süre sonra çok hızlı gelişen psikiyatrik bulgular, unutkanlık, uyku bozuklukları, denge kaybı, hareket bozuklukları ve körlük hastalığın başlıca belirtileridir. Virüs beyin dokusunda boşluklar oluşturur ve beyin dokusu adeta süngerimsi bir hal alır.

Deli dana hastalığı tanısı nasıl konur?  Tedavisi var mı?

Klinik olarak kuşkulanılan kişilerde beyin MRG ( manyetik rezonans grafi ) ve EEG (Elektroensefalografi) ile hastalığa özel bulgular ile tanı konur. Tedavi yoğun bakımda sürdürülmelidir, kesin bir tedavi ne yazık ki yoktur. Yaşamsal fonksiyonları ve beslenmeyi destekleyici tedavi yöntemleri uygulanır.

Deli dana hastalığı Türkiye’de var mı? Her iki form nadiren de olsa ülkemizde, hatta bölgemizde tanımlanmıştır. Deli dana nadir bir hastalık da olsa, ülkemizde nadir hastalıkların çok da nadir olmayabileceğini biliyoruz.

Genetiğimizi değiştiremeyiz belki ama, güvenilir kaynaklardan besinlerimizi temin etmek, stresten uzak ve sağlıklı yaşamaya çalışmak güzel yaşamanın temelleri..