PREEKLAMPSİ (GEBELİK ZEHİRLENMESİ) NEDİR? NASIL TEDAVİ OLUNUR?

Anne adayları için oldukça hassas geçen gebelik döneminde  çeşitli fizyolojik ve hormonal değişimler görülür. Bu dönemde görülen bir komplikasyon da preeklampsi olarak bilinen gebelik zehirlenmesidir. Bir kadının daha önce tansiyon sorunu yokken gebelik döneminde oluşan yüksek tansiyon  ve buna eşlik eden idrarda görülen protein seviyelerinin yükselmesi gebelik zehirlenmesini ortaya çıkarır.

Gebelik  döneminin   2. yarısından sonraki  dönemde, daha çok 20. haftadan sonra oluşan bu durum protein seviyelerinin yüksekliği ile böbrek başta  olmak üzere diğer organlarda da hasara neden olabilir. Gebeliklerin %2-5’ini etkileyen, anneyi ve bebeği ciddi tehlikeye sokabilecek bu dönemde el, ayak ve bacakların şişmesi en sık görülen belirtilerindendir. Bazı görme problemleri (bulanıklık, görme kaybı, ışığa hassasiyet ),vücudun çeşitli bölgelerindeağrılar (omuz, sağ üst karın, baş gibi), mide bulantısı ve kusma, baş dönmesi, kandaki trombosit seviyelerinde azalma, karaciğer enzimlerinde artış olması, idrara çıkışın azalması, zihinsel durum değişikleri, reflekslerin zayıflaması, akciğerlerde sıvı birikmesi nedeniyle  nefes darlığı görülmesi de gebelik  zehirlenmesinin  belirtileri arasında yer alır.

Saydığımız belirtileri  olan  gebelik  zehirlenmesi,  kadınların   düzenli gebelik takibi esnasında tespit edilebilir. Çalışmalara göre bu durum  daha  çok  35 yaş üstü gebelikte, ilk gebelikte, vücut kitle endeksi 30’un üzerinde olan kadınlarda, önceki gebeliğinde preeklampsi  geçirmiş kadınlarda, damar sağlığı iyi olmayan ve tedaviyle gebe kalan  kadınlarda görülebilir.

Hekim  tarafından  yapılan  gerekli tetkikler sonucu çıkan gebelik zehirlenmesinde ciddi semptomlar yok ise kan basıncını düşürmek  birinci hedef olarak bilinir. Düzenli tansiyon ölçümü ve idrar tahlilleri gözden geçirilir.Bu dönemde oluşan hipertansiyonu ve ödemi azaltmak için az tuzlu, bol proteinli beslenme uygulanabilir. Hekimin önerisi ile kan basıncını  düşüren ilaçlar kullanılabilir. Yine hekim kontrolünde olmak üzere eksikliği  görülmüş ise  Kalsiyum ve Magnezyum gibi  mineral destekleri kullanılabilir. Evde istirahat halinde iken anne karnındaki bebeğin de sık sık kalp atış hızları kontrol edilir. Zehirlenmenin şiddeti  yüksek  ise anne adayı takip ve tedavi için hastaneye yatırılmalıdır.

Önlenemez, ancak bazı risk oluşturan faktörler  ortadan  kaldırıldığında  gebelik zehirlemesi riski de düşürülebilir. Gebelik süresince kan basıncı ve kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutmak, doğru beslenerek kontrollü kilo alımını sağlamak, sigara kullanmamak, uygun egzersizi hayata adapte etmek gibi yaşamsal davranış değişiklikleri gebelik zehirlenmesinde uygulanabilecek önlemler arasındadır. Gebelik  döneminde  şüphe edilen bazı belirtiler gözlemleniyorsa  anne ve  bebeğin sağlığı söz konusu olduğu için hekim kontrolü ihmal edilmemelidir.

Sağlıkla kalın…